Handicap w zakładach bukmacherskich 

Termin handicap używany jest w świecie sportu dość często, ale dla graczy obstawiających zakłady bukmacherskie jest on szczególnie ważny. W tym artykule przyjrzymy się bliżej pojęciu handicap – co to jest, jakie są jego rodzaje (handicap europejski i azjatycki), w ofercie na jakie dyscypliny sportowe można spotkać go najczęściej, a także jakie są zalety i wady gry handicapem. Znajdziecie tu wiele przykładów handicapu oraz praktyczne wskazówki, co do gry przy jego zastosowaniu. 

Handicap – co to jest? 

Handicap jest rodzajem zakładów bukmacherskich, którego ideą jest wyrównanie szans drużyn grających w danym meczu (albo zawodników). Handicap polega na dodaniu liczby punktów (goli) do wyniku, który uzyska w spotkaniu wybrana strona, dzięki czemu zwiększa się szansa na jej wirtualną wygraną (a przynajmniej remis) oraz zmniejsza szansa na wygranie strony przeciwnej. Jak łatwo się domyślić, punkty dodawane są do wyniku tego zespołu, którego szanse na wygraną w meczu są mniejsze. Bukmacherzy używają też punktów ujemnych, stosując je dla faworytów spotkania. 

Tak więc wyjaśniając, co to jest handicap, można powiedzieć, że handicap to zabieg, który na potrzeby zakładów bukmacherskich wyrównuje szanse rywalizujących drużyn/zawodników. Po zakończeniu spotkania zakład z handicapem rozliczany jest w oparciu o prawdziwy wynik meczu skorygowany o przyjętą na początku wirtualną liczbę goli/punktów. Czyli: liczy się suma punktów zdobytych naprawdę i punktów wirtualnych. 

Przykład: 

zakład: handicap 0:1 (1 bramka przewagi dla gości) 

Jeśli wynik rzeczywisty meczu to: 

0:1 (wygrana gości) – wynik z handicapem to 0:2 (wygrana gości), 

0:0 (remis) – wynik z handicapem to 0:1 (wygrana gości), 

1:0 (wygrana gospodarzy) – wynik z handicapem to 1:1 (remis), 

2:0 (wygrana gospodarzy) – wynik z handicapem to 2:1 (wygrana gospodarzy) itd. 

Po co grać handicapy? 

No dobrze, ogólna zasada działania jest prosta, ale po co właściwie wymyślono handicap? Zakłady bukmacherskie tego typu mogą w pierwszej chwili wydawać się niepotrzebnie udziwnione, jednak wirtualne punkty niosą bardzo praktyczne efekty. Załóżmy, że przed nami mecz Celta Vigo – FC Barcelona, w którym zdecydowanym faworytem są Katalończycy. Kursy na zwykły zakład 1X2 wynosi dla tego spotkania np. 6.00 – 4.60 – 1.50. Obstawianie wygranej Barcelony nie jest więc zbyt zyskowne, z kolei inne opcje według dokonanej analizy będą najprawdopodobniej przegrane. I tu z pomocą przychodzi handicap. Bukmacher może dzięki niemu zachęcić graczy do obstawiania, a ci mają szanse na większy zysk. 

Za przykład weźmy np. handicap -2,5 dla Barcelony, czyli taki zakład, przy rozliczeniu którego od prawdziwego wyniku Barçy należy odjąć 2,5 gola. Ponieważ dużo trudniej w tej sytuacji postawić trafiony kupon na zwycięstwo tej drużyny, kursy na ten wynik będą wyższe niż w zwykłym 1X2. Z kolei selekcja na wygraną Celta Vigo musi otrzymać tu niższy kurs (bo handicap zwiększa szanse na zaistnienie takiego wyniku). Jeśli typer uważa, że z dużym prawdopodobieństwem Barcelona wygra przewagą 3 lub więcej bramek, dobrym wyjściem jest obstawienie jej wygranej właśnie przy użyciu tego handicapu – taki zakład przyniesie większą wygraną niż postawienie zakładu 1X2: kurs z 1.50 wzrośnie np. do 4.50. Natomiast nawet jeśli gracz sądzi, że Barça wygra, ale szacuje, że jej przewaga wyniesie co najwyżej 2 bramki, powinien rozważyć postawienie na wygraną Celta Vigo – też przy użyciu handicapu -2,5 dla Barcelony (oczywiście trzeba też sprawdzić, na jakim poziomie jest w tym wypadku kurs, bo będzie dość niski np. 1.22).  

Jak widać, handicap w zależności od konkretnej sytuacji może skłonić do obstawienia wygranej faworyta lub outsidera, a także przynieść graczom większe profity. Z kolei bukmacherzy mogą zachęcić do gry większą liczbę osób, dzięki czemu ich zysk z marży nałożonej na zakłady bukmacherskie też będzie wyższy. 

Handicapy azjatyckie i europejskie 

Żeby mieć nieco lepsze pojęcie, co to handicap, trzeba jeszcze wiedzieć, co oznacza handicap europejski i azjatycki. Te 2 najważniejsze rodzaje zakładów z wyrównaniem różnią 2 kwestie. Po pierwsze handicap europejski, który oznaczany jest symbolem „EH”, ma 3 możliwe wyniki: wygraną gospodarzy, remis i przegraną (tzw. zakład trzydrogowy). Z kolei handicap azjatycki, który kryje się pod oznaczeniem „AH” albo „AHO” nie ma opcji remisu – można obstawiać tylko zwycięstwo jednej ze stron rywalizacji (tzw. zakład dwudrogowy). Jest to konsekwencją drugiej kluczowej różnicy pomiędzy wymienionymi handicapami: otóż handicap azjatycki ma wartości połówkowe lub ćwiartkowe, np. +0,5, +0,25, – 1,5. Dlatego właśnie wybierając handicap azjatycki, nie można typować wyniku remisowego – początkowa przewaga ćwiartki czy połówki gola wyklucza możliwość remisu. Co prawda, handicap azjatycki występuje też w postaci pełnych punktów, ale w tym przypadku remis powoduje zwrot stawki zakładu. Z kolei handicap europejski posługuje się jedynie wartościami całkowitymi: dodany lub odjęty może być np.: 1, 2, 3 (itd.) gole, a remis po skorygowaniu wyniku spotkania o wirtualne punkty jest jak najbardziej dopuszczalny. 

Ponieważ handicap azjatycki jest dużo bardziej złożony niż handicap europejski, przyjrzymy się dokładniej jego różnym odmianom. 

Handicap azjatycki DNB

To bardzo specyficzny handicap azjatycki, gdyż nie daje on przewagi żadnej stronie. Zapisywany jest jako „AH 0”, a jego inne nazwy to Draw No Bet (DNB) czy zakład bez remisu. Jest to zakład, w którym nie ma możliwości typowania wyniku remisowego, a jeśli do niego dojdzie, bukmacher zwraca graczowi stawkę zakładu, czyli rozlicza go po kursie 1.00. 

Handicap azjatycki połówkowy 

Ten azjatycki handicap cieszy się ogromną popularnością, dlatego warto przyjrzeć się, jak działa w praktyce.  

Przykład: 

Borussia Dortmund – FC Augsburg 

Zakład: Borussia Dortmund AH (-2,5) (handicap –2,5, czyli 2,5 bramki przewagi dla FC Augsburg) 

Jeśli rzeczywisty wynik meczu to: 

3:0 – wynik z handicapem to 0,5:0 (wygrana Borussi Dortmund), 

2:0 – wynik z handicapem to -0,5:0 (wygrana FC Augsburg). 

Wynika z tego, że stawiając na wygraną Borussi Dortmund zakładem handicap –2,5, nasz kupon będzie wygrany wtedy, gdy wygrają oni co najmniej 3 bramkami przewagi (FC Augsburg ma na wstępie 2,5 gola więcej). Jeśli natomiast typujemy wygraną g FC Augsburga, to otrzymamy wygraną tylko pod warunkiem, że Borussia Dortmund wygra nie większą przewagą bramek jak 2 albo dojdzie do remisu albo oczywiście FC Augsburg po prostu wygra. 

Przykład: 

Olympique Marsylia – PSG 

Zakład: Olympique Marsylia AH (+0,5) (handicap +0,5 przewagi dla Olympique Marsylia)  

Jeśli rzeczywisty wynik meczu to: 

1:0 – wynik z handicapem to 1,5:0 (wygrana Olympique Marsylia), 

0:0 – wynik z handicapem to 0,5:0 (wygrana Olympique Marsylia), 

0:1 – wynik z handicapem to 0,5:1 (wygrana PSG). 

W tym przykładzie, jeśli obstawimy wygraną Olympique Marsylii, do wygrania zakładu wystarczy nam, że w mecz zakończy się remisem. Natomiast typując zwycięstwo PSG, musi ono wygrać w meczu co najmniej 1 bramką przewagi. 

Handicap azjatycki ćwiartkowy

Kolejny azjatycki handicap jest bardziej skomplikowany, ponieważ de facto jest to podwójny handicap. Co to znaczy?  Otóż składa się on z dwóch części, gdyż stawka zakładu dzielona jest na pół i przeznaczana na 2 handicapy. Spójrzmy na handicap 0,25, a następnie handicap 0,75. 

Przykład: 

SL Benfica – Lech Poznań 

Zakład: SL Benfica AH (–0,25) (handicap 0,25 bramki przewagi dla Lecha Poznań) 

Stawka 10 zł 

5 zł stawiane jest na handicap AH 0 

5 zł stawiane jest na handicap AH –0,5 SL Benfica 

W przypadku tego zakładu handicap wpływa tylko na sytuację remisową: jeśli obstawialiśmy wygraną SL Benfica, w razie remisu przegrywamy, a jeśli wygraną Lecha Poznań – otrzymujemy zwrot. Ale uwaga, jest on częściowy (5 zł), bo wynika z zakładu AH 0, natomiast zakład AH –0,5 jest przegrany. 

Przykład: 

Real Madryt – Villarreal 

Zakład: Real Madryt AH (–0,75) ((handicap 0,75 bramki przewagi dla Villarreal) 

Stawka 10 zł 

5 zł stawiane jest na handicap AH –1,0 

5 zł stawiane jest na handicap AH –0,5 

Jeśli stawiamy na wygraną Realu Madryt, musi on wygrać minimum 2 bramkami przewagi. Wygrana tylko 1 bramką oznacza częściowy zwrot stawki (handicap –1,0 daje remis) oraz wygraną z zakładu z handicapem AH –0,5. Remis lub zwycięstwo dowolną liczbą bramek Villarreal to w tym przypadku przegrany kupon. 

Handicap europejski i azjatycki – porównanie 

Podsumujmy to, co zostało powiedziane o ogólnych różnicach między omówionymi rodzajami handicapów. 

Handicap europejski: 

• Można obstawiać wygraną gospodarzy, wygraną gości lub remis (zakład 3-drogowy). 

• Handicap ma postać tylko pełnych liczb (1,2, 3…) 
• Handicap oznaczany jest jako EH, a notacja wyniku meczu wygląda np. 0:1 (1 bramka przewagi dla gości), 2:0 (2 bramki przewagi dla gospodarzy) itd. 

Handicap azjatycki: 

• Można obstawiać wygraną gospodarzy lub wygraną gości (zakład 2-drogowy). 
• Handicap może mieć postać pełnych liczb, połówek (0,5, 1,5, 2,5…) lub ćwiartek (0,25, 0,75, 1,25….)

• Handicap oznaczany jest jako AH, a notacja dotyczy wyniku jednej drużyny/zawodnika np. -0,5 (pół bramki mniej dla faworyta), +1,25 (1 i ćwierć bramki przewagi dla outsidera) itd. 

Kiedy warto stosować handicap? 

Po dotychczasowych wyjaśnieniach oczywiste już jest, w jakich sytuacjach warto obstawiać handicap. Zakłady bukmacherskie tego rodzaju mają sens przede wszystkim wtedy, gdy pomiędzy uczestnikami meczu są duże dysproporcje siły, a więc kiedy gra zdecydowany faworyt (kursy na jego wygraną są bardzo niskie) i znacznie słabszy outsider (kursy są wysokie). W zależności od konkretnego przypadku, handicap umożliwia obstawianie wygranej faworyta po wyższym kursie, ale też typowanie zwycięstwa outsidera – co prawda po niższym niż w zakładzie 1X2 kursie, za to z dużo większym prawdopodobieństwem uzyskania wygranej. Ale to nie wszystko. Handicap sprawdza się też np. w przypadku dwumeczów (mecz + rewanż) – kiedy znamy wynik pierwszego spotkania i realną przewagę jednej z drużyn, możemy odpowiednio dobrać zakład z handicapem na wygraną wybranej drużyny w całym dwumeczu. 

Handicap – jakie sporty można obstawiać? 

Handicap w grze u bukmachera pojawia się najczęściej w dyscyplinach sportowych takich jak piłka nożna, tenis, koszykówka itp. Chodzi więc o to, że handicap sprawdza się najbardziej tam, gdzie wynik spotkania zależny jest od różnicy punktów/goli uzyskanych przez zespoły/zawodników w danym meczu. Prym wiodą więc sporty drużynowe i to te najbardziej popularne: piłka nożna, koszykówka, siatkówka czy hokej na lodzie. Jeśli chodzi o sporty indywidualne, handicap bardzo często widnieje w ofercie zakładów na tenis ziemny, ale też tenis stołowy czy badminton. Oczywiście w innych sportach handicap też się pojawia, ale już rzadziej. 

Bukmacherzy w Polsce najczęściej udostępniają zakłady bukmacherskie typu handicap na piłkę nożną – w tym sporcie można spotkać w zasadzie każdy typ handicapu i to nie tylko dotyczący końcowego wyniku spotkania, ale też wyniku połowy. W koszykówce funkcjonuje handicap punktowy dotyczący kwarty, połowy albo całego meczu, w siatkówce – handicap dotyczący wyniku w postaci setów, ale też tzw. małych punktów, w hokeju na lodzie – handicap dotyczący tercji lub całego meczu, w żużlu – handicap dotyczący punktów w całościowym wyniku wyścigu, a w tenisie – handicap dotyczący gemów, setów albo całego meczu. 

Trzeba też podkreślić, że poszczególne sporty mają swoją specyfikę, która przekłada się na oferowane zakłady bukmacherskie typu handicap. Przykładowo, skoro w meczu koszykówki drużyny zdobywają znacznie więcej punktów niż pada goli w meczu piłki nożnej, to oferta handicapów na kosza też musi być bardziej rozbudowana. 

Handicap – plusy i minusy 

Jakie są plusy handicapu? 

Handicap w grze zakładami bukmacherskimi ma dla typera swoje zalety, ale też i wady. Po stronie tych pierwszych wymienić należy na pewno to, że jeśli chodzi o handicap, bukmacher stosuje niższą marżę. To z kolei przekłada się na wyższe kursy i większe potencjalne wygrane. Po drugie, zakłady bukmacherskie typu handicap stawiane na faworytów mają wyższe kursy niż zwykłe zakłady 1X2 – dzięki temu obstawianie wygranej silniejszego zespołu staje się bardziej opłacalne (czasem typowanie zwykłych zakładów na faworyta w ogóle może się nie kalkulować – pamiętajmy, że po uwzględnieniu 12-procentowego podatku od gier obstawianie zakładów po kursie 1.13 i niższym przynosi straty nawet w przypadku wygranej). Szczególnie, gdy gracz sądzi, że dany zespół czy zawodnik wygra dużą liczbą goli czy punktów, opłaca się postawić handicap, gdyż wygrana z takiego zakładu będzie znacznie większa. Natomiast jeśli przewidywania gracza mówią, że przewaga faworyta nie przełoży się na dużą liczbę goli/punktów, wtedy powinien on rozważyć obstawienie zakładu typu handicap, ale stawiając na słabszego rywala. Handicap umożliwia więc typowanie wygranej outsidera i osiągnięcie wygranej nawet wtedy, gdy przegra on spotkanie.  

Jeśli natomiast chodzi o handicapy azjatyckie, redukują one wyniki zakładu do 2 możliwości (wygrana, przegrana), eliminując remis (w jego przypadku następuje zwrot). Zakład jest więc bezpieczniejszy, ryzyko straty maleje, a gracz ma większe szanse na trafienie (wybiera między 2 a nie 3 możliwościami wyniku). Z kolei handicapy azjatyckie ćwiartkowe są dodatkowo dobrym sposobem na dywersyfikację zakładu – skoro stawka zostaje podzielona, to mała pomyłka w typowaniu nie spowoduje straty całej postawionej kwoty, tylko jej połowy albo zwrot połowy stawki i wygraną z drugiej połowy stawki. 

Jakie są minusy handicapu? 

Trzeba jednak pamiętać, że aby handicap w grze u bukmachera był skuteczny, konieczna jest bardzo wnikliwa analiza typowanego spotkania sportowego – typowanie zakładu 1X2 jest łatwiejsze. Szanse na trafienie zakładu typu handicap są więc mniejsze. Handicap nie jest też zasadniczo zalecany, kiedy w meczu mają zmierzyć się bardzo wyrównane zespoły. Pamiętajmy również, że oferta kursowa, jaką wystawiają bukmacherzy na takie zakłady bukmacherskie niekoniecznie musi być atrakcyjna. Trzeba ponadto przyznać, że bukmacherzy działający w Polsce legalnie nie mają szczególnie rozwiniętej oferty na handicap – zakłady bukmacherskie tego rodzaju oczywiście są dostępne, ale często tylko w podstawowym zakresie i dla najpopularniejszych wydarzeń. 

Handicap a inne zakłady bukmacherskie 

To, co zostało jak dotąd powiedziane, powinno w dużej mierze wyjaśnić handicap – co to jest, jak działa i kiedy warto grać przy jego wykorzystaniu. Na koniec warto jeszcze wspomnieć, że w niektórych przypadkach zupełnie inne zakłady są tak naprawdę odpowiednikami zakładu handicap. Zakłady bukmacherskie typu podwójna szansa są dobrym tego przykładem. Otóż, jeśli obstawiamy zakład typu podwójna szansa (inaczej zwany zakładem z podpórką) i wybieramy typ X2, czyli wygraną gości lub remis w meczu to jest to zakład równoważny handicapowi 0:1 (bramka przewagi dla gości). Jednak ze względu na wysokość kursów, zazwyczaj bardziej opłaca się postawić zakład na handicap – warto o tym pamiętać i wiedzę o zależnościach tego typu wykorzystywać w praktyce. 

Co więcej, czasem handicap europejski danego rodzaju okazuje się równoważny określonemu handicapowi azjatyckiemu. Dla przykładu typ na wygraną gospodarzy z handicapem azjatyckim –2,50 ma swój odpowiednik w typie na ich wygraną z handicapem europejskim –2,00. Zwróćmy uwagę, że wartości obu handicapów są różne – zastosowanie ma tu następująca reguła: żeby obliczyć wartość handicapu azjatyckiego należy odjąć od wartości handicapu europejskiego liczbę 0,5. Natomiast handicap europejski o wartości np. +1 jest zupełnie innym zakładem niż handicap azjatycki +1 i działa inaczej. Żeby to sobie lepiej uświadomić, spójrzmy na przykład. 

Przykład: 

Zakład na wygraną gości z handicapem +1 

Wynik meczu: 1:0 

Wynik po uwzględnieniu handicapu: 1:1 (remis) 

Jeśli gracz obstawił zakład z handicapem europejskim – zakład jest przegrany. 

Jeśli gracz obstawił zakład z handicapem azjatyckim – następuje zwrot stawki.